Pareltjes zijn het, de hidden treasures die iFly opzoekt, vastlegt en beschrijft. Voor deze editie bezocht fotograaf/journalist Mike Raanhuis het spirituele Bali om een aantal pareltjes van dit eiland bloot te leggen. Het werd een onvergetelijke relaxreis, met dank aan de fenomenale natuurpracht en de uiterst vriendelijke Balinese bevolking.
Een gedegen voorbereiding is het halve werk en dat geldt zeker voor reizen op Bali. Een auto huren kan, maar zoek liever een chauffeur die je vertelt waar je moet zijn en die zorgt dat je er komt. Gedurende mijn verblijf was de op Bali geboren en Engels sprekende gids/chauffeur Daniël mijn toeverlaat. Hij begreep direct wat ik bedoelde toen ik zei: ‘Ik wil graag díe plekken zien waar de gemiddelde toerist niet komt.’
De eerste nacht in hotel Alila Ubud, gaf me alle energie om vroeg uit de veren te gaan. Het hotel is centraal gelegen (Gianyar) en je kan eenvoudig alle kanten op om het eiland te ontdekken. Alila Ubud zelf is ook een ontdekkingstocht waard; de ligging tússen de rijstvelden, de luxe spa, het infinity pool (volgens Forbes één van de twintig coolste ter wereld!) en de verbluffende keuken met een staf van 27 man, maken Alila Ubud tot een plek waar je het liefst nooit meer vertrekt.
Precies op tijd staat Daniël me op te wachten en dat is uniek, zo begrijp ik later. Balinezen nemen het niet zo nauw met de tijd, daarom noemt men het grappend ‘Bali time’. Het is regenseizoen maar bij de Spring Tempel in Tampak Sering is het droog. Gelukkig, want deze tempel is – omarmd door de diepgroene flora – één van de belangrijkste tempels op Bali. Wist je trouwens dat 93% van de Balinezen hindoe is? De bron heeft heilzame krachten en ik mag bij het badritueel aanwezig zijn waarbij de gelovigen baden in het heilige water.
Het leven van de Balinees bestaat grotendeels uit offers brengen. Een kwart van het inkomen gaat er aan op. Je ziet de offers op straat, in auto’s, bij winkels én bij tempels. Zo’n offer, een ‘canang sari’, is een gevouwen bananenblad gevuld met koekjes, rijst en bloemen en dient om de goden gunstig te stemmen. Iedere familie en elk dorp heeft een eigen tempel. Er wordt beweerd dat Bali meer tempels dan huizen heeft!
Natuurlijk kan ik niet wachten om een authentiek Balinees rijstveld met al die terrassen te zien. Tip: ga niet naar de velden uit de boekjes, daar sta je namelijk geheid in de rij. Daniël bracht me naar de rijstvelden van Tegallalang waar ik als enige ademloos kon genieten van het enorme hoogteverschil. Door ze zo op te bouwen, stroomt het water van het ene naar het andere terras. Ik mocht er bij uitzondering ook tussendoor lopen. Van slangen heb je overdag geen last, die jagen alleen in het donker op hun prooi, wel is een goed evenwicht een must!
Na een Balinese lunch met rijst, groenten en vlees bij Café Dewi, wil ik de lokale specialiteit proberen. Dit is kopi luwak, en wordt gezien als de meest exclusieve koffie ter wereld. Tien minuten verderop in Ceking is een plantage waar ik deze kan proeven. Lopi luwak wordt gemaakt van de uitwerpselen van een marterachtig dier, de loewak. Het beest eet vruchten, waarvan hij de kern - een boon - uitpoept nadat deze in zijn maag is gefermenteerd. De smaak is sensationeel, diep en vol. Of het die zes euro waard is..? Oordeel zelf maar als je er bent.
Een andere must to see op Bali is het meemaken van een kleurrijke barongdans, in Batu Bulan bijvoorbeeld. Hierbij wordt door verklede acteurs de eeuwige strijd tussen ‘Goed en Kwaad’ van de mens en de wereld uitgebeeld. Ook een must see! Dan een marktbezoek. Daniël adviseert die van Sukawati, hier komen in tegenstelling tot de Ubud-markt zelden toeristen, alleen maar Balinezen of Indonesiërs. Hier vindt vanalles; van kleding tot aan groente, fruit, vlees en vis.
Wederom wil ik voor dag en dauw het eiland verkennen. De afstanden zijn niet groot op Bali, maar de wegen zijn slecht en smal en dus doe je al gauw 1,5 uur over 40 kilometer. Overal langs de weg zijn houtsnijwerkers te zien en worden er fruit en kleding verkocht. Een bijzondere tempel waarvoor je 500 traptreden af moet, is de Pura Dalem Pingit in Sebatu. Het ligt verscholen tussen het gebladerte, er is geen levende ziel te bekennen en dus overheerst de stilte. Liefhebbers van rust moeten beslist de afdaling wagen.
Het nieuwe reisdoel is het autovrije dorpje Penglipuran, dat volgens archeologen vermoedelijk stamt uit de 11de eeuw. De bewoners heten ‘Bali Aga’ – oorspronkelijke Balinezen. Ze wonen in een langgerekt dorp dat bestaat uit één straat met huizen aan weerszijden en ze leven grotendeels volgens oude regels die van vóór de opkomst van het hindoeïsme stammen. Lange tijd was het hier ondenkbaar iemand te huwen buiten de gemeenschap. Neem beslist een kijkje, je stapt een geïsoleerde wereld binnen, want zelfs veel Balinezen zijn hier nog nooit geweest.
Ik had het voorrecht om bij het gezin dat op nummer 30 woont, rondgeleid te worden. Opvallend hier was – evenals in de rest van het dorp – de mate van netheid. Daar waar Balinezen het doorgaans niet zo nauw nemen met het opruimen of achterlaten van spullen op straat, in Penglipuran wijzen alle grassprietjes dezelfde kant op en is er sprake van orde en regelmaat.
Mijn volgende hoogtepunt (komt er ooit een einde aan?) is al even uniek als ontroerend. Daniël heeft me uitgenodigd bij de inzegening van zijn nieuwe huis. Het is voor Hindoeïsten ondenkbaar om in een huis te wonen dat niet is ingezegend. De hele familie is aanwezig en Daniël stelt me voor aan zijn ouders, vrouw en kinderen. Ik mag tijdens de ceremonie – waarbij een priester de familie zegent met heilig water – alles fotograferen. Vooral de zoon is belangrijk binnen het Balinese gezin, hij verzorgt zijn ouders financieel tot aan hun dood.
Na wat navraag begreep ik dat dit een mogelijkheid is die ‘vreemden’ maar zelden krijgen, dus ik hoefde niet lang na te denken om de uitnodiging in dank te accepteren. Geheel in traditie eet ik zittend op de grond mee met mijn ‘gastfamilie’. Zonder twijfel één van de meest persoonlijke ervaringen die ik tijdens mijn reizen heb gekend.
De tipgever heeft niets te veel gezegd. Sluit je ogen een moment voor de ontelbare toeristenbussen en geniet intens van deze waanzinnige plek. De tempel die is gebouwd op een hoge klif, bereik je na een korte klim, en biedt een fenomenaal uitzicht. Ook te gek voor een zonsondergang, maar dat red ik niet meer. Pas hier goed op voor de kleptomaan aapjes die het voorzien hebben op je bril, pet en portemonnee. Voor mij was dit een waardige afsluiting van een imposante reis. Een spirituele en leerzame reis ook, waarbij ik de schoonheid van het hindoeïsme ben gaan inzien. Een aanrader dus voor iedereen, vooral met een eigen gids en/of chauffeur!
Het eind van mijn Bali-reis nadert met rasse schreden, maar Pedang Pedang en Uluwatu Beach – gelegen in het zuidelijkste puntje van Bali – móet ik hoe dan ook nog zien. ‘Surfers paradise’, worden deze stranden ook wel genoemd. Helaas niet als ik er ben, de zee is te wild en te gevaarlijk, dus doe ik het met een feeëriek uitzicht over de Indische oceaan. Iemand tipt me hier nog om vooral even bij de Luhur Uluwatu Tempel te gaan kijken. Dit is een zeer toeristische plek, maar het licht is er nu zo mooi, je moet het gezien hebben, vertelt de man me.
Het Indonesische eiland Bali ligt ten oosten van Java en telt ruim 3 miljoen inwoners. De hoofdstad is Denpasar en de gemiddelde temperatuur bedraagt 30 graden. De regentijd duurt van november tot april en de meeste regen valt in januari en februari. Maar je kan dus geluk hebben zoals wij...
