Het Mexicaanse schiereiland Yucatán is omlijst met schitterende stranden en rijkelijk bezaaid met tropenwoud. Logisch dat de Maya’s hier hun rijk opbouwden. De indrukwekkende tempels zijn er getuigen van. Of je nu een ervaren cultuursnuiver bent of liever neerploft in het zand: op deze driedaagse roadtrip komt iedereen aan zijn trekken.
Ooit was Cancún een nietszeggend vissersdorpje in de meest oostelijke punt van Yucatán. Totdat men zich in de jaren 60 realiseerde dat de wonderschone stranden ook onder reizigers geliefd zouden kunnen zijn en er in mum van tijd een mondaine badplaats uit de grond werd gestampt. Authentiek Mexicaans is de stad dan ook moeilijk te noemen. Maar dankzij de eigentijdse shop-, slaap- en eetmogelijkheden – en die stranden! – is Cancún voor veel reizigers toch de ideale toegangspoort tot het schiereiland.
In het kielzog van Cancún, even verderop, heeft ook Playa del Carmen zich de laatste twee decennia rap ontwikkeld tot een badplaats van formaat. Voor veel bezoekers is ‘Playa’ het gedroomde alternatief voor die buurman in het oosten: niet zo overweldigend druk, maar nog steeds groot genoeg om nooit lang te hoeven zoeken naar een restaurant, bar of – een lokale specialiteit – prima feestje. Met clubs als Playacrawl en Coco Maya kunnen nachtbrakers hier tot in de vroege uurtjes hun lol meer dan op.
In Tulum schakelt zelfs de grootste stresskip automatisch terug naar de eerste versnelling. Het gemoedelijke stadje is dan ook het hele jaar door geliefd onder jonge backpackers en oudere new-agetypes. Onder de palmbomen nippen ze zij aan zij aan hun groentesmoothies of slenteren richting het strand met een gitaar of yogamatje. De hagelwitte, kilometers lange zandstrook lijkt regelrecht te zijn weggesleept uit een bikinireclame, maar is – zeker vergeleken met Cancún en Playa del Carmen – nog steeds onwaarschijnlijk rustig te noemen.
Genoeg geluierd. Want hoe mooi Yucatáns stranden ook zijn, het schiereiland is misschien wel bekender van de talloze tempels die hier hun kruin boven de jungle uitsteken. Ook in Tulum bouwden de Maya’s al in de zesde eeuw een nederzetting; genesteld op de rotsen buiten het moderne centrum. Hoewel het tot de kleinere Mayaruïnes van Yucatán behoort, kan geen ander tempelcomplex tippen aan het natuurlijke decor. Vanaf de oude muren – die deels dienst deden als vuurtoren – kunt u kilometers ver over het azuurblauwe water uitkijken.
De meest iconische Mayastad van Yucatán is Chichén Itzá. En hoewel er nog altijd een groot aantal gebouwen overeind staat, leunt het complex vooral op de grandeur van de Kukulkantempel. Deze 30 meter hoge blikvanger bewijst het enorme astronomische en architectonische vernuft van de Maya’s. Op 21 maart en 21 september schijnt de zon exact zo op de piramide dat het lijkt alsof de schaduw van de heilige slangengod Kukulkan van de trappen kronkelt. Tijdens nachtelijke lichtshows wordt het effect ook daarbuiten gecreëerd.
Nog één Mayastad dan? Op naar Uxmal, prachtig weggestopt in de jungle tussen Merida en Campeche. Chichén Itzá kan als een van de zeven moderne wereldwonderen nogal druk zijn, maar de ruïnes van Uxmal heb je in de vroege ochtend met een beetje geluk voor jezelf. Onbegrijpelijk, want de stad herbergt de best bewaarde stucreliëfs en beeldhouwkunst van het hele schiereiland. Met de 40 meter hoge Piramide van de Magiër als letterlijk en figuurlijk hoogtepunt.
Tijd voor een frisse duik. En waarom een plons nemen in het hotelzwembad als je op Yucatán zelfs ver van de zee kunt baden in de natuur? In het poreuze kalksteen van heel het schiereiland heeft regenwater in de loop der tijd een ondergronds netwerk van meer dan 3000 grotten, zinkgaten en dompelpoeltjes uitgesleten. De Maya’s zagen deze bronnen – cenotes genaamd – ooit als de ingang naar het hiernamaals. Tegenwoordig bieden ze vooral de mogelijkheid tot een zwempartij in een mysterieus decor vol vleermuizen en bungelende boomwortels. Een van de mooiste is de Ik Kil cenote nabij Chichén Itzá.
Niet alleen de Maya’s hebben hun invloed laten gelden op Yucatán. Ook de Spaanse veroveraars hebben sinds de 16e eeuw nadrukkelijk hun stempel op het landschap gedrukt. Het mooist is dit te zien in Mérida, de grootste stad van het schiereiland. Het wemelt er van de kleurrijke kapelletjes, grandioze gouverneurspaleizen en andere koloniale architectuur. Op het zócalo (lees: centrale plein) kan je ook na zonsondergang genieten van geurende tacotentjes en dansende marriachibands.
